F. Verbonden Partijen

Het openbaar belang dat door de verbonden partij wordt behartigd

De Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA) is per 1 april 2013 gestart. Gemeente Rheden heeft de uitvoering van de vergunningverlening, toezicht en handhaving op het gebied van milieu (milieu-vth-taken) ondergebracht in ODRA. Doel van de samenwerking in deze regeling is kwaliteitsverbetering, het verhogen van de robuustheid en het efficiënter kunnen uitvoeren van deze grotendeels wettelijk voorgeschreven taken.

Zeggenschap gemeente

De portefeuillehouder is lid van het Algemeen Bestuur dat bestaat uit 11 personen. Van de 102 stemmen heeft Rheden 8 stemmen. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit 5 leden. Eén lid vertegenwoordigt de gemeenten Doesburg, Renkum, Rheden en Rozendaal.

Programmadoelstelling

ODRA levert met name een bijdrage aan de programmadoelstellingen van programma 2 Leefomgeving.

De beleidsvoornemens

Uitvoering geven aan de milieu-vth-taken door middel van een dienstverleningsovereenkomst en een jaarlijks uitvoeringsprogramma. ODRA draagt zo bij aan het behouden en verbeteren van een gezonde, veilige en duurzame leefomgeving. Net als de gemeente is ODRA volop bezig met de implementatie van de Omgevingswet, waarbij ODRA een trekkersrol vervult voor regionale afstemming. ODRA verkent en versterkt verder haar rol in de energietransitie en circulaire economie. Rond toezicht en handhaving zet ODRA in op informatie- en datagericht werken. Met haar kennis van de Rhedense bedrijven draagt ODRA bij aan het tegengaan van ondermijning (Programma Bestuur en organisatie, thema Integrale veiligheid).

Naast het beleggen van de milieu-vth-taken verkennen we de mogelijkheden om milieu(beleids)advisering rond de thema's geluid, lucht, externe veiligheid etc. bij ODRA te beleggen en regionaal de milieusamenwerking te versterken. In de hele regio is het milieutaakveld kwetsbaar (vaak eenpitters) en hebben we allemaal te maken met de deregulering van de milieuregels met de Omgevingswet. Zo kunnen we bovendien de specialistische milieukennis bij ODRA (tbv de milieu-vth-taken) nog beter benutten en beleid en uitvoering beter op elkaar aan laten sluiten.

De begroting van ODRA is vanaf 2020 gebaseerd op beheerste outputfinanciering. Nadeel van een dergelijke financiering is de focus op het sec uitvoeren van producten en het halen van aantallen en daarmee niet per se opgavegericht. ODRA verkent komende jaren hoe ODRA beter kan aansluiten op de opgaven van de partners en beter kan sturen op landelijke, regionale en lokale milieudoelstellingen. Hiertoe werkt ODRA aan een meerjarenplan.

In 2022 heeft de Commissie Van Aartsen 10 aanbevelingen gedaan ter versterking van het landelijke milieu-vth-stelsel. Landelijk worden deze aanbevelingen uitgewerkt in het Interbestuurlijk programma Versterking VTH (2023-2024). Zomer 2023 zijn criteria vastgesteld voor robuuste omgevingsdiensten. Opvolging hiervan kan alleen met minder Gelderse omgevingsdiensten. ODRA voorziet bovendien vanuit de eigen praktijk niet robuust meer te zijn over 5-10 jaar, vooral vanwege de steeds complexere maatschappelijke opgaven en eisen aan de bedrijfsvoering. ODRA verkent daarom diverse toekomstscenario's, waaronder fusie met de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN). Verder kan de opvolging van de aanbevelingen van de Commissie Van Aartsen verstrekkende gevolgen hebben voor de financiering van de omgevingsdiensten (bv rechtstreeks vanuit het rijk).

Financiële informatie

Tabel: Financieel overzicht

Risico’s

Outputfinanciering brengt een aantal (financiële) risico’s met zich mee, we noemen de volgende:

• meer vraag door Rheden dan waar in de begroting van Rheden rekening mee is gehouden;
• minder vraag door andere partners dan waar in de begroting van ODRA rekening is gehouden. Wanneer de vraag sterk afneemt, kunnen waarschijnlijk niet alle vaste kosten worden gedekt en wordt van alle partners een aanvullende bijdrage gevraagd;
• met de invoering van de nieuwe Omgevingswet veranderen taken, verschuiven taken tussen ODRA, provincie en gemeenten. ODRA heeft voor deze veranderingen een conservatieve capaciteitinschatting meegenomen;
• ODRA heeft een lagere indexering (4%) begroot dan de verwachte CPB-index (bijna 10%). Het risico is echter dat de werkelijke prijsstijgingen hoger uitvallen. Met name de kosten van externe inhuur van medewerkers nemen toe vanwege schaarste van specialisten op de arbeidsmarkt.

Als Rheden hebben we wel instrumenten om goed te sturen op de vraag om meerwerk zoveel mogelijk te beperken. De ervaring is dat de fluctuatie in het vraaggestuurde deel van het werk van ODRA (vergunningen, klachten en advisering) door de jaren heen niet groot is. Daarnaast heeft ODRA afgelopen jaren laten zien goed te sturen op begroting en werkprogramma's en heeft ODRA een algemene reserve van 500K (raming eind 2023) om tegenvallers zelf op te vangen. ODRA heeft daarbij wel aangegeven dat gezien de geraamde omzet van ODRA in 2024 (ruim 24 miljoen) de algemene reserve te laag te achten voor een gezonde bedrijfsvoering. Onderzocht wordt wat een passende reserve is.