Inrichting en beheer openbare ruimte

Inrichting en beheer openbare ruimte
De openbare ruimte is duurzaam, heel en veilig ingericht, waarin de verschillende thema's zoals klimaatadaptatie, biodiversiteit worden verwerkt.
Wat willen we bereiken?
In de basis zien wij beheer als het bieden van een functionele en duurzame openbare ruimte die: • schoon, heel en veilig is • waarbij kapitaalvernietiging wordt voorkomen • waarbij meldingen van inwoners zoveel mogelijk worden voorkomen en indien mogelijke opgelost naar tevredenheid.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
De vraag naar uitvoerend personeel, bouwmaterialen en grondstoffen stijgt, waardoor we verwachten dat de prijzen in 2024 verder zullen stijgen. In de begroting van 2024 is er rekening gehouden met een stijging. Wanneer de stijging groter of lager is kan dat leiden tot bijstelling van de beschikbare budgetten voor het beheer en herinrichting van de openbare ruimte.
Beoogde resultaten:
Bij de herinrichting en vervanging binnen de openbare ruimte vindt een integrale afweging plaats van de verschillende belangen van o.a. water en riolering (WTPO), wegen, groen, spelen, verkeersveiligheid, klimaatadaptatie, biodiversiteit en energietr
	Bij de vervanging en herinrichting een bijdrage leveren om de leefomgeving klimaatadaptief en waterrobuust in te richten. Met het effect het verminderen van het risico op wateroverlast (meekoppelkans hitte- en droogtestress). Uitgangspunt is dat deze initiatieven circulair aan te besteden.
2 x per jaar wordt de Raad geïnformeerd over de voortgang van de grote civiele projecten (> €500.000,-) In 2024 worden we o.a. de volgende projecten uitgevoerd: De Laakweg, Oranjeweg Rheden, Godard van Reedelaan De Steeg en de Oranjebuurt in Dieren
	In 2024 worden we onder andere de volgende projecten uitgevoerd: De Laakweg, Oranjeweg Rheden, Godard van Reedelaan De Steeg en de Oranjebuurt in Dieren.
We vervangen/herinrichten de openbare ruimte als object aan het einde is van zijn levensduur is, of er sprake is van gewijzigde inrichting en/of functie
	Bij de vervanging/herinrichting gaat het hierbij dus om een integrale aanpak van de hele omgeving: met wegen, groen, openbare verlichting. Het aanbrengen van extra riolering, waterberging, infiltratieriolen of hemelwaterriolen is vaak onderdeel van deze integrale projecten. Bij een dergelijke ingrijpende aanpak is het relatief gemakkelijk om ook andere wensen mee te nemen in het project. Denk dan aan het realiseren van meer groen, een wadi, een fietsstraat, het verplaatsen van parkeerplaatsen en dergelijke, of een andere uitstraling: de ruimte wordt immers toch opnieuw ontworpen en krijgt nieuw materiaal. Daarbij kijken we naar de mogelijkheden om zoveel als mogelijk te kiezen voor duurzame materialen en oplossingen. We kiezen voor deze strategie: • Als de technische kwaliteit van meerdere onderdelen onder het niveau ligt en aan het eind van de levensduur zijn. Wegen liften daarbij zoveel mogelijk mee met rioolvervangingen. • Als er in de planning aangesloten kan worden op andere ontwikkelingen, zoals gassanering, woningbouw of aanleg warmtenet. Het opnieuw inrichten van de openbare ruimte is dan de laatste stap. • Als er mogelijkheden en kansen zijn voor andere ambities en opgaven: voorkomen wateroverlast, droogte oplossen, vergroenen en biodiverser maken, aanpassen verkeer (30 km/uur) of fietsstraten.
In het beheer en inrichting van de openbare ruimte geven we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of inwoners met inkomensondersteuning de mogelijkheid om werkervaring op te doen.
Wat willen we bereiken?
De werkzaamheden in de openbare ruimte en bij Buurtbeheer dragen hieraan bij. Dit leidt tot duurzame uitstroom en het verbeteren van hun toekomstperspectief. Daarnaast willen we ook meer studenten van bijvoorbeeld groene en civiele opleidingen de kans geven stage te lopen in het beheren van de openbare ruimte.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
Onvoldoende aanbod van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of inwoners met inkomensondersteuning.
Beoogde resultaten:
Bij de werkzaamheden in de openbare ruimte leiden we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of inwoners met inkomensondersteuning op naar werk, door ze een plek te bieden waar zij in een veilige omgeving werkervaring op kunnen doen
Wateroverlast, hitte en droogte(stress) in de fysieke leefomgeving wordt beperkt en voorkomen.
Wat willen we bereiken?
We nemen klimaatadaptieve maatregelen in de openbare ruimte om de leefomgeving klimaatbestendig en waterrobuust in te richten. De watergerelateerde maatregelen zijn uit het Watertakenplan 2023-2027 gedekt. Specifieke hittemaatregelen, om onder andere uitvoering te geven aan de 3-30-300 vuistregel, dienen als aparte investering in de begroting opgenomen te worden.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
Beoogde resultaten:
Wateroverlast: waar overlast door hevige regenval is nemen we maatregelen in de openbare ruimte
Hitte en droogte: in de (integrale) projecten openbare ruimte vormen we gemiddeld 10% verharding om naar groen, ten opzichte van de bestaande situatie
	Op warme dagen kan de gevoelstemperatuur door (veel) steen en asfalt op sommige plekken erg hoog worden. Wanneer verharding omgevormd wordt naar groen is er minder opwarming en afgifte van warmte. Daarnaast kan hemelwater direct in de bodem zakken dit beperkt het risico op droogtestress en draagt bij aan een vitale(re) bodem.
Kinderen en jongeren in de gemeente Rheden spelen volop buiten. Daarvoor zijn er voldoende, uitdagende en gevarieerde speelplekken in de openbare ruimte.
Wat willen we bereiken?
Buitenspelen lijkt heel gewoon, maar is heel belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Er is veel bewijs voor de effecten van buitenspelen op de fysieke, motorische, sociaal-emotionele en cognitieve ontwikkeling van kinderen. Buitenspelen draagt ook bij aan een sterke, betrokken wijk. Een buurt waar kinderen en jongeren vrij buiten kunnen spelen, waar zij gezelligheid brengen, is daardoor meer in trek. Naast spelen wordt er ook een bijdrage geleverd aan beweging, gezondheid en de leefbaarheid van de wijken.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
Dat ondanks al onze inspanningen en ambitie toch minder kinderen buitenspelen.
Beoogde resultaten:
Kinderen en jongeren stimuleren om buiten te spelen
	In 2024 starten we een pilot met het concept Loose Parts Play en in Velp starten we met sport en spelactiviteiten op 2 momenten in de week, in verschillende wijken. Link: https://jantjebeton.nl/projecten/spelend-leren-met-loose-parts).
Van de 10 te realiseren buurtspeelplaatsen zijn er inmiddels 4 gerealiseerd en in 2024 richten we 3 buurtspeelplaatsen: Burg. Brandtplein (Velp), Speenkruidstraat (Rheden) en Koning Willem Alexanderplein (Velp)
	De voorbereidingen van de 3 buurtspeelplaatsen die in 2024 gerealiseerd moeten zijn, zijn inmiddels opgestart.
Bewoners participeren in onze (her)inrichtingsprojecten en beheer van de openbare ruimte.
Wat willen we bereiken?
Bij het beheer en de inrichting van hun openbare ruimte, informeren we onze inwoners over de mate van participatie.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
Geen gemeenschappelijk belang, verdeeldheid in de buurt; Imagoschade/ negatieve publiciteit bij onvoldoende draagvlak in de plannen; Langere doorlooptijd van de voorbereiding incl. hogere kosten; Onvoldoende capaciteit om dit te begeleiden.
Beoogde resultaten:
In 2024 hebben we 3 initiatieven voor een klimaatbestendige inrichting van de leefomgeving ondersteund
	De initiatieven leveren een bijdrage om de leefomgeving klimaatadaptief en waterrobuust in te richten. Het betreffen maatregelen/locaties die niet opgenomen zijn in het uitvoeringsprogramma van het Watertakenplan Olburgen 2023-2027, maar wel een effect hebben op het verminderen van het risico op wateroverlast (meekoppelkans hitte- en droogtestress).
Inwoners zijn betrokken bij het onderhoud van de woon en leefomgeving door in de vorm van opruimen van zwerfafval en de adoptie van groen, afvalbakken en plantsoenbanken
	De groenadoptie wordt in 2024 uitgebreid met 5%, van 31.500 m2 naar ruim 33.000 m2; In 2023 is 37% van het totale areaal (150 afvalbakken/dispenser/hondenbak) geadopteerd. In 2024 houden we dit in stand en waar mogelijk breiden we uit. In 2023 is 9% van het totale areaal (39 plantsoenbanken/picknick set) geadopteerd. In 2024 houden we dit in stand en waar mogelijk breiden we uit.
Van de "Ik Buurt Mee" bewonersinitiatieven worden er 30% gerealiseerd binnen groen, spelen en wegmeubilair
	Bewoners kunnen met middel van de € 7,50 waardebon samen met de buurt initiatieven realiseren.
In 2024 zijn 6 tot 8 Operatie Steenbreek buurtinitiatieven gerealiseerd
	Inwoners koppelen hemelwater af op eigen terrein of verwijderen verharding en voegen groen toe. Bewustwording dat elke regenwater-druppel telt en dat iedereen een bijdrage kan leveren aan het veranderend klimaat. Minder versteende voortuinen, minder regenwater dat met extreme regenbuien afstroomt naar het riool.
De gemeente Rheden streeft met haar openbare verlichting veiligheid voor haar inwoners na. Op het gebied van duurzaamheid wil zij verder stappen zetten, door te investeren in energiebesparende LED-armaturen met dimmodules.
Wat willen we bereiken?
Verlichting helpt het menselijk oog om de omgeving waar te nemen. Openbare verlichting (OVL) moet zaken bij donkerte zichtbaar maken die voor een veilig en doelmatig gebruik van de openbare ruimte van belang zijn. Het doel van openbare verlichting is om optimaal bij te dragen aan de verkeersveiligheid, de sociale veiligheid en de leefbaarheid van de openbare ruimte. Belangrijke randvoorwaarden daarbij zijn: doelmatig en efficiënt beheer, een zo laag mogelijk energieverbruik, het toepassen van duurzame oplossingen en borging van een veilige en goed functionerende installatie. Dit alles tegen verantwoorde kosten.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
De vraag naar uitvoerend personeel, bouwmaterialen en grondstoffen stijgt, waardoor we verwachten dat de prijzen in 2024 verder zullen stijgen. In de begroting van 2024 is er rekening gehouden met een stijging. Wanneer de stijging groter of lager is kan dat leiden tot bijstelling van de beschikbare budgetten voor het beheer en herinrichting van de openbare ruimte; Storingen waarbij we risico’s lopen ten aanzien van de veiligheid; Capaciteit bij de netbeheerder.
Beoogde resultaten:
De gemeente gaat door met het verdere verlaging van het energieverbruik van de OVL
	In 2024 is 79% van de gemeente Rheden voorzien van duurzame energiebesparende verlichting, ten opzichte van 75 % in 2023 en 71 % in 2022. In 2031 is de hele gemeente voorzien van duurzame energiebesparende verlichting.
In 2024 is 79% van de gemeente Rheden voorzien van duurzame energiebesparende verlichting, ten opzichte van 75 % in 2023 en 71 % in 2022
In 2031 is de hele gemeente voorzien van duurzame energiebesparende verlichting
De openbare ruimte is duurzame, schone, hele en veilige onderhouden.
Wat willen we bereiken?
We beheren de openbare ruimte volgens de in 2021 vastgestelde beheerplannen, waarbij de CROW kwaliteitsniveaus in de verschillende gebieden zijn afgestemd op de beschikbare middelen. Met het beheer van de openbare ruimte dragen we bij aan meer doelstellingen vanuit de andere beleidsterreinen, zoals bv. biodiversiteit, klimaatadaptatie, toegankelijkheid, gezondheid, bewegen en spelen.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
De vraag naar uitvoerend personeel, bouwmaterialen en grondstoffen stijgt, waardoor we verwachten dat de prijzen in 2024 verder zullen stijgen. In de begroting van 2024 is er rekening gehouden met een stijging. Wanneer de stijging groter of lager is kan dat leiden tot bijstelling van de beschikbare budgetten voor het beheer en herinrichting van de openbare ruimte.
Beoogde resultaten:
Het beheer en onderhoud richt zich op het minimaal veilig en functioneel houden van de openbare ruimte. We onderhouden bijna de hele openbare ruimte op minimaal een CROW-kwaliteitsniveau B (basis)
	De openbare ruimte voldoet aan de afgesproken kwaliteitsniveaus en we beperken hiermee kapitaalvernietiging. Wat verstaan wordt onder B kwaliteit staat beschreven in de landelijke kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2018 van het CROW.
De functionaliteit van de riolering en daarmee de volksgezondheid is geborgd in het kader van goed, toekomstbestendig stedelijk waterbeheer.
Wat willen we bereiken?
De afvalwaterketen moet bijdragen aan een goede, schone en prettige werk- en leefomgeving met als belangrijkste doel de volksgezondheid.
De verantwoordelijk portefeuillehouder is Dorus Klomberg
Welk risico of welke risico's staan dit doel in de weg?
Het klimaat heeft grote invloed op het water- en rioolbeheer en op de inrichting en het beheer van de openbare ruimte.
Beoogde resultaten:
We onderhouden de riolering op basis van functionaliteit. Waar mogelijk wordt hemelwater afgekoppeld en gescheiden van huishoudelijk afvalwater. Hemelwater wordt lokaal benut en/of vertraagd afgevoerd om overlast bij extreme regenval te voorkomen